Sendo Lugo unha cidade que no seu escudo lembra o Sacramento da Eucaristía, que se exhibe permanentemente na súa Catedral todos os días do ano, agás o espazo comprendido entre a tarde do Xoves Santo e a madrugada do Domingo de Resurrección. Algo estraño sería non ter unha confraría Sacramental e esta terá a súa constitución o 20 de febreiro de 1963 dentro dunha reunión celebrada no Pazo Episcopal.
A fundación desta confraría partiu da idea de trasladar, coa maior solemnidade posible, a forma sagrada ao monumento despois dos oficios obrigatorios do Xoves Santo. Para iso, pensouse adoptar a forma sagrada polas rúas de Lugo nunha carroza que representa aos apóstolos e a Xesús sentado á mesa da Última Cea. Sobre a mesa, o fermoso templo de prata cicelada que acubilla a forma sagrada sitúase no cáliz gótico que antes mencionamos. Para crear o cortexo procesional da que se encargaron os obradoiros dos Irmáns Alsina de Madrid, desperdiciáronse gustos e medios, sacando á rúa unha fermosa obra de arte na que os escultores Gerardo Moranto, José Castro Llamas, Antonio Reyes, Francisco Quesada e Manuel Fernández. , e como decoradores: María Delgado, José Pozo, Alfonso Sánchez, Ignacio Beorlegui e Francisco Gijón. Os carpinteiros foron: Manuel Pereda, Guillermo Santalla e Juan Fernández baixo a dirección do deseñador Ricardo Hidalgo, quen deseñou os motivos realizados en madeira, prata e bronce.
Por outra banda, e no que respecta aos hábitos da confraría, conseguiuse un magnífico resultado ao inspirarse nos hábitos das ordes militares: branco crema, borlas da mesma e bordada na manga a custodia coa imaxe do fe que esmaga as herexías.
Enriba da carroza, como comentamos noutras liñas, sitúase un fermoso templo que se utilizou por primeira vez en Corpus Christi en 1914. Trátase dunha obra realizada nos talleres de ourivería de Félix Granda Buylla en Madrid nun estilo eclecticista que fai non deixar de ser elegante. A peza está feita en prata na súa cor natural con grandes partes douradas. Asume a forma dun tabernáculo apoiado nunha base circular da que parten ordes de columnas pareadas cubertas de fina filigrana; Estas columnas sosteñen a cúpula adornada con querubíns e as Virtudes, entre as que destaca a Fe, que a coroa levantando unha cruz tachonada de pedras. Na base das columnas sitúanse os apóstolos e dous caldeiros sostidos por arrendatarios cubertos con mantos ricamente labrados que se humillan ante a magnificencia do que se custodia na parte central.
Esta carroza desfila polas rúas de Lugo co pavillón, na tarde do Xoves Santo, por un singular privilexio concedido pola Santa Sé á basílica luguesa. En tal desfile, leva dous farois de bronce colocados nas catro esquinas -que son substituídos o Venres Santo, con motivo da procesión do Santo Enterro na que adoitaba realizarse este paso sen o templo superior-. Os seus fachos, queimando incenso, debuxan cores de lapas azuis e verdes na noite lucense.
Esta procesión organízase dun xeito curioso xa que durante o seu desenvolvemento únese ao antigo acto do Encierro que foi adaptado ás formas actuais. En primeiro lugar, colócase a Forma Sagrada sobre o Expositor mentres soan os acordes da “Marcha Real” e despois fórmase a procesión na Praza de Pío XII. Antigamente, diante desta procesión existía un curioso artefacto consistente nunha especie de pavillón con rodas engalanadas con cenelas de fío de ouro e coroadas cunha campá que anunciaba o paso da Forma Sagrada. Este artefacto era coñecido como “Insignia do Conopeo” e lembraba aqueles pavillóns que antigamente precedeban ao paso da procesión real. Detrás está a Cruz da Catedral con velas e dous monaguillos, cun incensario e unha arqueta. Os irmáns veñen máis tarde en dúas liñas de flanqueo arredor do paso, hoxe tamén están acompañados por membros da Adoración Nocturna.
Detrás están o Bispo e dous cóengos, ricamente vestidos con traxes bordados en ouro, detrás a Xunta de Confrarías e a corporación municipal, con garda de gala, maceros e bandeira do Rexemento Provincial, e por último a banda municipal. Percorren as prazas e rúas da contorna da Catedral así como o perímetro da Praza Maior ata chegar á Praza de Pío XII e despois realizan o acto de colocación da Sagrada Forma no monumento, en presenza do Bispo, Xunta de confrarías. , e autoridades civís e militares dirixidas polo Excmo. Señor alcalde da cidade.
José Manuel Abel Expósito.